https://open.spotify.com/episode/4j5pPaqeydBClDBNOEa1kt?si=ue_G8g7sSJGsaqO3rP_QNQ

<aside> 🎙️ Optiehandelaar-in-ruste Paul Wigt zet grote crises in de geschiedenis op een rij. Van tulpenmanie tot de Grote Depressie die volgde op 1929, tot de dotcom-bubbel en de kredietcrisis. Welke lessen hebben we geleerd, of trekken we ons koppig niets (meer) van aan? En wat kan een jong belegger met die kennis? Goed opletten!

</aside>

De geschiedenis herhaalt zich, is een bekend gezegde. Is dat ook zo in beleggen? Samen met Paul Wigt (kunnen jullie kennen van aflevering 33 en 37) duiken we de geschiedenisboeken in. Honderden jaren aan crashes komen voorbij. Ga er goed voor zitten, het wordt een diepgaande aflevering waarin Paul niet schuwt om in detail te gaan. We proberen met een conclusie te komen. Wat kan je ervan leren als jonge belegger?

Verder komt de bekende zwarte zwaan langs. Natuurlijk bekend van het boek Black Swan van Nassim Nicholas Taleb.

bol.com | Black Swan | 9780141034591 | Nassim Nicholas Taleb | Boeken

Twee soorten crashes

Beurscrashes zijn lastig om mee om te gaan voor een belegger. We kunnen crashes indelen in twee verschillende categorieën: idiosyncratisch risico en systemisch risico. Idiosyncratisch risico heeft betrekking op één specifiek aandeel. Een aandeel dat naar nul gaat zoals IMTECH of Wirecard. Als belegger kan je hier eenvoudig voor waken door goede diversificatie. Bijvoorbeeld een portfolio van 20 aandelen verspreid over meerdere sectoren, valuta en werelddeel. Daarnaast ook een goede verdeling tussen de posities van 4-6%.

We kunnen ons suf diversifiëren, maar hier komen we niet van af. Volledig het risico vermijden is niet mogelijk. Beoordeel wel regelmatig het management van het bedrijf, daar worden de fouten gemaakt.

Single stock crashes kan je dus 'voorkomen' met diversificatie. Het probleem blijft dat bij het investeren in een multinational je het management van een bedrijf nooit volledig kan vertrouwen omdat je ze nauwelijks kent. Recent bekende bedrijven die de mist ingingen: Enron, Imtech, Wirecard, Volkswagen dieselschandaal en Nikola.

Systemisch risico is veel lastiger te voorkomen als belegger, niet alleen voor particulieren maar ook voor professionele beleggers. Het hele systeem gaan onderuit. Nassim Taleb heeft daar wel zijn theorieën over.

Grootste crashes, hoe kwam het en wat leerden we er van?

1600 - Tulpenmanie (mother of all bubbles)

De tulpenmanie was een hausse in de tulpenhandel in Holland en Utrecht die rond 1634 op kwam en waaraan begin februari 1637 een abrupt einde kwam. Het verschijnsel wordt ook tulpenwoede, tulpengekte, bollengekte, dwaze tulpenhandel en bollenrazernij genoemd.

De eerste economische zeepbel uit de geschiedenis was een feit. Velen zullen nog volgen, ook in de teelt van bloembollen. De speculatieve bubbel knapte. Veel kleine handelslieden die snel geld hoopten te verdienen zaten erin. Het imago van de tulpen speculanten was niet al te best. Het werd rechters en deurwaarders verboden nog dingen met betrekking tot tulpen af te wikkelen. De impact was enorm, daarom ook de "moeder aller bubbels".

1929 - Beurskrach (mother of all crashes)

De beurscrash van 1929 was de plotselinge ineenstorting van de aandelenkoersen op de beurs van Wall Street die plaatsvond in oktober 1929. De beurskracht had wereldwijd catastrofale gevolgen en gold als directe oorzaak van de crisis van de jaren 30. Ook wel de roaring 20's, nieuwe technologieën zoals de telefoon kwamen op. Bijna iedereen was op de beurs actief en de euforie was hoog. Beleggen met geleend geld van een ⅔ leverage, was vrij normaal. Veel spaargeld zat in de leveraged investments. Koersen stegen met +400% in 5 jaar tijd. Al was de koers/winst verhouding (P/E ratio) maar 15. Dat is nu wel anders!

Groei bleef uiteindelijk uit, de beurs ging dalen en er brak paniek uit. Tickertape systemen liepen vast, nog meer paniek. DJIA ging met -89% over 3 jaar onderuit! Hieruit volgde de Great depression van de jaren 30. Veel vermogen was ineens weg - door het handelen met geleend geld - en het vertrouwen zakte steeds verder weg. De overheden hielden zich aan de kant en bemoeiden zich niet voldoende met de economie. Jaren daarop volgende de Glass Steagall Act, New Deal en Keynes.

Verdere ontwikkeling jaren later

Mathematical finance kwam op. In eerste instantie kwam daar veel kritiek op. Technologie werd steeds beter en risico's konden hierdoor meer in kaart worden gebracht. Waar eerst de limitatie bij de denkkracht van de mens lag, verschoof dat nu naar computers. Handel werd slimmer en goedkoper, in zekere zin werd het ook democratischer.

Opties en derivaten kwamen ook in opkomst. Het maakte de handel (futures bijvoorbeeld voor grondstoffen) mogelijk, en zorgen ervoor dat het risico 'gehandeld' kan worden. Daardoor is de markt completer. Mathematical finance wordt ook steeds slimmer, dit is vooral een lerend proces. Je zou kunnen zeggen dat het daardoor meer 'antifragile' wordt.