https://open.spotify.com/episode/4ls5BGLIktHmYXOntk9mJm?si=e3f2f8b03076499d
<aside> 🎙️ Omdat je gedrag extreem veel invloed heeft op financiële uitkomsten, is het misschien wel één van de belangrijkste onderdelen van beleggen: de psychologie van geld. Verschillende psychologische mechanismen spelen een belangrijke rol bij het bepalen van jouw houding ten opzichte van geld, zoals opvoeding, omgevingsfactoren, geluk en Rupsje Nooitgenoeg. Hoe draagt jouw gedrag bij aan de opbouw (of afbraak) van je vermogen? Pim en Milou nemen een kijkje onder elkanders schedeldak.
</aside>
Mogelijk heeft deze aflevering over de lange termijn een grotere impact op je rendement dan alle andere. Ik ben namelijk elke keer weer verbaasd over het grote effect van je eigen gedrag op je uiteindelijke financiële uitkomsten. De meest ervaren beleggers onderstrepen dat ook. Psychologie en risico’s zijn echt de twee belangrijkste onderdelen van beleggen.
Als voorbereiding op deze aflevering hebben Milou en ik allebei het boek The Psychology of Money van Morgan Housel gelezen. Het boek kan naar mijn idee ook gezien worden als beleggingsboek omdat ongeveer de helft daaraan direct gerelateerd is. Het boek kan wel gezien worden als bestseller, wereldwijd is het meer dan 1 miljoen keer verkocht. Sinds kort is er ook een Nederlandse vertaling te krijgen, met de al dan niet verrassende titel: De psychologie van geld.
The The Psychology of Money - hardback edition | 9780857199096 | Morgan Housel | Boeken | bol.com
Als het gaat over geluk en succes, moet ik direct denken aan Guy Raz, host van de podcastserie How I Built This. De allergrootste ondernemers zijn bij hem langs geweest. Aan het einde van de aflevering stelt hij altijd dezelfde vraag aan zijn gasten: “How much of your success do you attribute to luck, or just hard work?”. Het meerendeel zegt luck of een combinatie van beide. Maar niemand onderschat de factor geluk. Dat moet jij dus ook niet doen.
In het eerder genoemde boek The Psychology of Money komt Morgan Housel met een voorbeeld over Bill Gates. Gates heeft extreem veel geluk gehad dat hij op een school zat met een computer want dat was toen niet zo normaal als nu. Er waren maar een aantal scholen in de wereld waar een computer beschikbaar was voor studenten. Gates had destijds een studiegenoot genaamd Kent Evans die eveneens geïnteresseerd was in computers en op veel vlakken misschien wel slimmer was dan Gates. Je zou zelfs kunnen zeggen dat een mogelijk succes van Evans meer voor de hand lag maar helaas is hij op jonge leeftijd overleden tijdens en bergklim. Vele jaren later is eens nagerekend dat de kans van overlijden van Evans met bergbeklimmen, even groot was als de kans dat Gates op een school voor computers terecht zou komen.
Ik ben me er erg van bewust dat de factor geluk met de Portfolio Dividend Tracker enorm is. Er is een schakel aan gebeurtenissen op te noemen waardoor PDT nu zo goed loopt. Het begon allemaal toen ik mijn bedrijf verkocht en maanden ben gaan reizen. Tijdens mijn reis in het Midden-Oosten ben ik mij gaan verdiepen in alle vormen van investeren. Zo ben ik op het pad van beleggen gekomen. Bij terugkomst wilde ik werken aan mijn skills als ondernemer en ben ik onder andere een podcast begonnen. Niet geheel zonder geluk ben ik bij Milou terecht gekomen en kwamen we erachter dat we een beleggingsklik voelden. En misschien wel de allergrootste geluksfactor is de lockdown door de coronacrisis. Iedereen kreeg een hoop vrije tijd en de rente ging omlaag. Als gevolg kregen we honderdduizenden luisteraars voor Jong Beleggen. Dit creëerde ruimte om volledig te focussen, wat resulteerde in de lancering van PDT.
Volg je mij nog? De factor geluk is enorm, ondanks dat het succes natuurlijk ondenkbaar is zonder al het harde werken dat we er allebei ook in hebben gestoken.
In mijn redenatie had ik nog veel verder terug kunnen gaan, misschien is mijn grootste geluksfactor wel dat ik in Nederland ben geboren. Het is goed om te beseffen dat geluk een grote rol speelt in je financiële uitkomsten. Wanneer je dit goed begrijpt maakt het je nederig en niet overmoedig. Beide zijn goede eigenschappen om te hebben en zullen weer bijdragen aan een succesvolle financiële uitkomst.
Hoe we met geld omgaan en welke rol geld voor ons speelt, is voor iedereen verschillend en dat had ik me nog niet zo specifiek gerealiseerd. Wel dat onze ouders bijvoorbeeld veel rente kregen op spaargeld, maar niet dat dat impact kon hebben op hun omgang met geld. Ik kan me voorstellen dat Jonge Beleggers te maken krijgen met huiverige ouders, als ze zeggen dat ze aandelen hebben gekocht.
“Onderzoekers ontdekten dat beslissingen over investeringen voor de rest van je leven zwaar veranderd zijn in wat jouw generatie heeft meegemaakt - met name als jongvolwassenen. Als je bent opgegroeid toen de inflatie hoog was, investeerde je later in je leven minder in obligaties dan mensen die opgroeiden toen de inflatie laag was. En als je toevallig bent opgegroeid toen de aandelenmarkt het goed deed, belegde je later meer in aandelen dan mensen die opgroeiden toen de beurzen het slecht deden.”
Dit zegt dus niet zozeer iets over intelligentie of opleidingsniveau, maar het stomme toeval van waar en wanneer je geboren bent kan doorslaggevend zijn.
Was het maar waar. Wij als mens willen altijd meer, er is altijd iemand die net iets meer heeft dan jij. En dat moet jij dan ook hebben. Dit blijft een raar fenomeen van de mens. We zijn net Rupsje Nooitgenoeg, die eet en eet ook maar door.
Rupsje Nooitgenoeg, Illustratie van Eric Carle.
Het is voor mij echt onbegrijpelijk dat als je al vermogend bent, je teveel risico’s neemt omdat je denkt niet genoeg te hebben. Soms zijn de risicio’s namelijk zo groot dat je alles kan verliezen, niet alleen geld maar ook je vrijheid. In het boek van Morgal Hausel wordt als voorbeeld de ex McKinsey CEO Rajat Gupta besproken. Hij moest uiteindelijk naar de gevangenis vanwege ‘insider trading’, maar net voor zijn misdaad had hij al een vermogen van meerdere honderden miljoenen. Je vraagt je dan af waarom zo iemand zoiets doet. Als jij financiële vrijheid wil bereiken moet je op een gegeven moment accepteren dat genoeg, genoeg is.